Użytkowanie obok zastawu, służebności, hipoteki i spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu jest jednym z ograniczonym praw rzeczowych.
Przepisy Kodeksu cywilnego, regulujące tę instytucję określają, że użytkowanie to obciążenie rzeczy prawem do jej używania i pobierania pożytków. Użytkowanie może dotyczyć rzeczy ruchomych jak i nieruchomości (w tym drugim przypadku do umowy użytkowania konieczne jest zawarcie umowy w formie aktu notarialnego przed notariuszem, bowiem w myśl art. 245. § 1 k.c. Dodatkowo przedmiotem użytkowania mogą być także prawa.
Co do zasady przedmiotem użytkowania jest cała rzecz wraz z jej częściami składowymi i przynależnościami, chyba że strony umówiły się inaczej. W przypadku zaś użytkowania nieruchomości wykonywanie prawa użytkowania można ograniczyć do oznaczonej części tej nieruchomości.
Prawo użytkowania może oczywiście wykonywać samodzielnie użytkownik. Jeżeli jednak użytkownik, nie chce bądź nie może samodzielnie wykonywać tego prawa, co do zasady, może prawo użytkowania wykonywać za pośrednictwem innych osób. Użytkowanie jest niezbywalne – nie może ono stanowić przedmiotu obrotu prawnego tj. użytkowanie: nie może być przeniesione na inną osobę w drodze czynności prawnej, nie przechodzi na spadkobierców użytkownika i nie podlega egzekucji.
Użytkowanie, podobnie jak inne prawa rzeczowe, wygasa najczęściej z powodu zrzeczenia się prawa oraz gdy dochodzi do konfuzji. Oprócz tych dwóch przypadków, ustawodawca w art. 255 kodeksu cywilnego stwierdza, iż „użytkowanie wygasa wskutek niewykonywania przez lat dziesięć”. Wygaśnięcie użytkowania zobowiązuje dotychczasowego użytkownika do zwrotu rzeczy. W celu uzyskania szczegółowych informacji dotyczących dokonywanych przez Notariusza czynności prosimy o kontakt z Kancelarią Notarialną Marcina Onichimowskiego w Katowicach.
